10+ Cách tiết kiệm tiền dễ dàng, tạo quỹ dự phòng vững chắc

Cách tiết kiệm tiền đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều gia đình Việt Nam. Với cuộc sống ngày càng đắt đỏ và những biến động kinh tế khó lường, việc biết cách dành dụm và tích lũy tài chính trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bài viết này sẽ chia sẻ những cách tiết kiệm tiền hiệu quả và thiết thực giúp bạn xây dựng quỹ dự phòng vững chắc cho tương lai.

1. Nguyên tắc vàng khi học cách tiết kiệm tiền

1.1. Có mục tiêu chi tiêu rõ ràng

Bạn cần phân chia rõ ràng các khoản chi tiêu và thiết lập mục tiêu cho từng hạng mục. Ngoài những chi phí cố định như tiền ăn, tiền nhà, điện nước, học phí con em, các khoản chi tiêu khác cần có mục tiêu rõ ràng về số tiền, thời gian hoàn thành.

Ví dụ, gia đình 4 người muốn có chuyến du lịch mùa hè với kinh phí 20 triệu đồng. Bạn cần tính toán: trong 6 tháng cần tiết kiệm khoảng 3,3 triệu/tháng. Từ đó sắp xếp thu chi hàng tháng để đạt được mục tiêu này.

Mục tiêu là động lực giúp bạn tiết kiệm từ những chi phí nhỏ nhất

1.2. Bắt đầu tiết kiệm từ những khoản nhỏ và duy trì thường xuyên

Cách tiết kiệm tiền hiệu quả bắt đầu từ những con số nhỏ nhất. Khởi đầu với 500.000 - 1 triệu đồng/tháng, sau đó tăng dần khi thu nhập ổn định hơn. Điều quan trọng là phải duy trì đều đặn, giống như việc tập thể dục - cần kiên trì mới thấy kết quả.

1.3. Tăng thu nhập song song với tiết kiệm

Một trong những cách tiết kiệm tiền thông minh là tăng nguồn thu nhập. Bạn có thể nhận thêm công việc bán thời gian, freelance, hoặc kinh doanh nhỏ để có thêm nguồn thu. Đặc biệt vào cuối năm, nhiều doanh nghiệp cần nhân lực làm thêm giờ.

1.4. Bắt đầu tiết kiệm ngay từ hôm nay

Đừng trì hoãn kế hoạch cách tiết kiệm tiền của mình. Ngay hôm nay, hãy bắt đầu gửi tiết kiệm với kỳ hạn ngắn. Hiện tại nhiều ngân hàng có lãi suất tiết kiệm hấp dẫn 5-6%/năm. Ví dụ gửi 100 triệu với lãi suất 6%/năm trong 3 tháng, bạn có thể nhận được 1,5 triệu đồng tiền lãi.

1.5. Thay đổi tư duy về tiền bạc

Trước khi áp dụng cách tiết kiệm tiền, bạn cần thay đổi mindset về tài chính. Hãy tin rằng mình có thể kiểm soát được chi tiêu và tích lũy được tài sản. Tư duy tích cực sẽ thúc đẩy hành động tích cực.

>>> Xem thêm: Học cách tiết kiệm tiền của người Nhật - Tối ưu tài chính 2025

2. 15+ Cách tiết kiệm tiền thực tế, dễ áp dụng

2.1. Lập ngân sách chi tiết

Khi lập ngân sách, bạn cần tính toán cụ thể chi phí cho từng thành viên trong gia đình. Với gia đình 4 người có thu nhập 25 triệu/tháng, có thể phân bổ: 12-13 triệu cho chi tiêu thiết yếu, 7-8 triệu cho nhu cầu cá nhân, 5 triệu để tiết kiệm.

2.2. Áp dụng quy tắc 50/30/20 hoặc 6 chiếc lọ

Quy tắc 50/30/20 là cách tiết kiệm tiền được nhiều chuyên gia tài chính khuyên dùng:

• 50% thu nhập: Chi tiêu thiết yếu (ăn uống, nhà cửa, điện nước).

• 30% thu nhập: Chi tiêu cá nhân và giải trí.

• 20% thu nhập: Tiết kiệm và đầu tư.

Quy tắc 6 chiếc lọ phức tạp hơn nhưng chi tiết hơn:

• Lọ sinh hoạt (55%): Chi tiêu hàng ngày.

• Lọ giáo dục (10%): Học tập, nâng cao bản thân.

• Lọ tiết kiệm (10%): Dự phòng khẩn cấp.

• Lọ giải trí (10%): Du lịch, mua sắm.

• Lọ chi tiêu lớn (5%): Mua nhà, xe.

• Lọ từ thiện (10%): Giúp đỡ người khác.

Quy tắc này dễ hiểu nên bạn có thể dễ dàng thực hiện

2.3. Gửi tiết kiệm tại ngân hàng

Hiện nay, các ngân hàng đang áp dụng mức lãi suất tiết kiệm dao động từ 4–6%/năm tùy theo kỳ hạn gửi. Để tối ưu hiệu quả tiết kiệm, bạn nên chọn ngân hàng uy tín với lãi suất cạnh tranh, đồng thời cân nhắc phân tán tiền gửi ở nhiều ngân hàng khác nhau để tận dụng mức lãi suất tốt nhất. 

Ngoài ra, gửi tiết kiệm có kỳ hạn thường mang lại lãi suất cao hơn so với gửi không kỳ hạn. Việc thiết lập gửi tiết kiệm tự động hàng tháng cũng là một cách hiệu quả giúp bạn duy trì thói quen tiết kiệm đều đặn và kỷ luật tài chính.

2.4. Tìm hiểu giá cả thị trường, săn sale nhận ưu đãi

So sánh giá trước khi mua sắm là một cách tiết kiệm tiền rất hiệu quả mà ai cũng có thể áp dụng. Trước khi mua, bạn nên lập danh sách mua sắm cụ thể để tránh chi tiêu vào những món không cần thiết. Sau đó, hãy so sánh giá trên nhiều website và cửa hàng để chọn nơi bán với mức giá tốt nhất. 

Đừng quên tận dụng các chương trình khuyến mãi, ưu đãi, cũng như sử dụng mã giảm giá và các hình thức hoàn tiền (cashback) nếu có. Ngoài ra, bạn nên ưu tiên mua sắm vào những dịp có nhiều ưu đãi lớn như 11/11, 12/12 hay Black Friday để tiết kiệm tối đa chi phí.

2.5. Tái sử dụng, sửa chữa thay vì mua mới

Tái sử dụng đồ cũ không chỉ giúp tiết kiệm tiền mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Bạn có thể sử dụng quần áo ít nhất 30 lần trước khi mua mới, sửa chữa đồ điện tử thay vì thay thế, hoặc tái chế đồ cũ thành vật dụng hữu ích. Mua đồ secondhand chất lượng tốt và chia sẻ, cho tặng đồ dùng trong gia đình cũng là cách tiết kiệm hiệu quả.

2.6. Tự nấu ăn tại nhà, hạn chế ăn ngoài

Một thói quen quan trọng khác là tự nấu ăn tại nhà, vì đây là cách tiết kiệm tiền rất rõ rệt. Chi phí cho một bữa ăn tại nhà thường chỉ bằng 1/3 so với ăn ngoài, lại đảm bảo vệ sinh, chất lượng và khẩu phần dinh dưỡng. Việc mang cơm trưa đi làm còn giúp tiết kiệm từ 3–5 triệu đồng mỗi tháng. Để tiết kiệm thời gian, bạn có thể chuẩn bị nhiều bữa ăn cùng lúc.

2.7. Dùng ứng dụng quản lý tài chính

Sử dụng các ứng dụng quản lý tài chính cũng giúp bạn kiểm soát chi tiêu một cách khoa học. Các ứng dụng này cho phép theo dõi thu – chi tự động, phân loại chi tiêu theo danh mục, cảnh báo khi vượt ngân sách, tạo báo cáo chi tiết và hỗ trợ đặt mục tiêu tiết kiệm cụ thể.

2.8. So sánh giá trước khi mua, mua sắm thông minh

Mua sắm thông minh là kỹ năng quan trọng để tiết kiệm tiền. Trước mỗi lần mua, hãy tự hỏi: "Tôi có thực sự cần món này không?" Áp dụng quy tắc 24 giờ – chờ một ngày trước khi mua – sẽ giúp bạn tránh các quyết định mua sắm bốc đồng. Nên ưu tiên các sản phẩm sử dụng lâu dài, mua với số lượng vừa đủ và tránh mua sắm khi tâm trạng tiêu cực.

Cân nhắc kĩ trước khi mua, ghi chép chi tiêu cẩn thận tránh lãng phí

2.9. Tiết kiệm điện nước

Tiết kiệm điện nước là một trong những cách đơn giản và thiết thực để giảm chi phí sinh hoạt hàng tháng. Bạn nên tắt các thiết bị điện khi không sử dụng, thay thế bóng đèn truyền thống bằng bóng đèn LED tiết kiệm điện, và đặt điều hòa ở mức 26–28°C để giảm lượng điện tiêu thụ. Ngoài ra, việc tận dụng ánh sáng tự nhiên vào ban ngày và bảo dưỡng thiết bị điện định kỳ cũng giúp tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

2.10. Tăng thu nhập thụ động, đầu tư thông minh

Bên cạnh việc cắt giảm chi tiêu, tăng thu nhập thụ động cũng là cách tiết kiệm tiền gián tiếp nhưng rất hiệu quả. Bạn có thể học thêm kỹ năng để xin tăng lương, làm công việc tự do (freelance), bán hàng online, hoặc đầu tư vào cổ phiếu và chứng khoán với số vốn nhỏ. Việc cho thuê các tài sản nhàn rỗi như phòng trọ, xe máy, hoặc thiết bị cá nhân cũng có thể tạo thêm nguồn thu nhập đáng kể.

2.11. Không mang nhiều tiền mặt

Cuối cùng, kiểm soát việc sử dụng tiền mặt là một thói quen quan trọng giúp hạn chế các khoản chi tiêu không cần thiết. Chỉ nên mang theo số tiền vừa đủ cho nhu cầu trong ngày, ưu tiên sử dụng thẻ ATM hoặc thanh toán điện tử để dễ dàng theo dõi và kiểm soát chi tiêu. Đặt hạn mức rút tiền mỗi ngày cũng giúp bạn tránh tiêu xài quá tay và giữ vững kế hoạch tài chính cá nhân.

>>> Xem thêm: 7 Cách đầu tư tiền thông minh giúp tăng thu nhập bền vững

3. Cách tiết kiệm tiền cho từng đối tượng

3.1. Cách tiết kiệm tiền cho học sinh, sinh viên

Với học sinh, việc nuôi ống heo bằng cách bỏ tiền lẻ thừa vào heo đất là cách dễ dàng để tích lũy từ những khoản nhỏ. Tái sử dụng sách vở, mượn tài liệu từ bạn bè và sử dụng lại dụng cụ học tập cũng giúp giảm chi phí đáng kể. Học sinh nên lựa chọn đi xe đạp hoặc phương tiện công cộng để tiết kiệm chi phí đi lại.

Đối với sinh viên, việc mở tài khoản ngân hàng miễn phí hoặc lựa chọn các gói ưu đãi dành riêng cho sinh viên là cách thông minh để tiết kiệm phí dịch vụ. Sinh viên nên tận dụng thẻ sinh viên để nhận giảm giá tại rạp chiếu phim, nhà sách, phòng tập gym… Tự nấu ăn thay vì ăn ngoài có thể giúp tiết kiệm từ 2–3 triệu đồng mỗi tháng. 

Ngoài ra, lựa chọn ở ký túc xá hoặc thuê chung phòng với bạn cũng là cách tiết kiệm chi phí sinh hoạt đáng kể. Cuối cùng, nỗ lực học tập để giành học bổng không chỉ mang lại thành tích học tập tốt mà còn giúp giảm bớt áp lực tài chính trong suốt quá trình học đại học.

Heo tiết kiệm là phương pháp truyền thống nhưng hiệu quả

3.2. Cách tiết kiệm tiền cho người đi làm

Người đi làm có thu nhập ổn định nên có thể áp dụng cách tiết kiệm tiền bài bản hơn. Đầu tiên, hãy lập kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết, phân chia thu nhập theo quy tắc 50/30/20. Phần tiết kiệm 20% nên được chia nhỏ: 10% gửi ngân hàng, 5% mua bảo hiểm, 5% đầu tư nhỏ.

Mang cơm trưa đi làm là thói quen tốt giúp tiết kiệm 3-5 triệu/tháng. Đồng thời hạn chế chi tiêu ăn vặt tại công ty, đặt ra hạn mức cụ thể cho khoản này. Cuối cùng, tận dụng công nghệ để tự động hóa các giao dịch thanh toán hóa đơn, tránh quên và mất phí phạt.

3.3. Cách tiết kiệm tiền cho gia đình

Quản lý tài chính gia đình yêu cầu sự phối hợp của tất cả thành viên. Hãy trao đổi thẳng thắn về tình hình tài chính, đặt mục tiêu chung và phân chia trách nhiệm rõ ràng. Mỗi thành viên nên có hạn mức chi tiêu cá nhân cụ thể.

Thiết lập quỹ dự phòng gia đình ít nhất 6 tháng chi tiêu để ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Tận dụng các chương trình ưu đãi dành cho gia đình như bảo hiểm gia đình, gói combo internet + truyền hình. Đồng thời giáo dục con em về ý thức tiết kiệm từ nhỏ.

4. Câu hỏi thường gặp về cách tiết kiệm tiền

Nên bắt đầu tiết kiệm từ bao nhiêu tiền? 

Bắt đầu với số tiền nhỏ nhất có thể, thậm chí 100.000-500.000 đồng/tháng. Điều quan trọng là duy trì thường xuyên và tăng dần khi thu nhập cải thiện.

Tiết kiệm bao nhiêu phần trăm thu nhập là đủ?

Theo các chuyên gia tài chính, nên tiết kiệm ít nhất 20% thu nhập. Tuy nhiên, với những người có thu nhập thấp, có thể bắt đầu với 10-15%.

Làm sao để không bỏ cuộc giữa chừng? 

Đặt mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được. Ví dụ: "Tiết kiệm 50 triệu trong 2 năm để mua xe máy" thay vì "Tiết kiệm nhiều hơn". Thường xuyên theo dõi tiến độ và thưởng cho bản thân khi đạt mốc.

Có nên đầu tư khi đang tiết kiệm không? 

Nên, nhưng chỉ với số tiền dư thừa sau khi đã có quỹ dự phòng 6-12 tháng chi tiêu. Bắt đầu với các kênh đầu tư ít rủi ro như trái phiếu chính phủ, quỹ mở.

Khi nào nên tăng số tiền tiết kiệm? 

Tăng số tiền tiết kiệm khi: thu nhập tăng, hoàn thành mục tiêu tiết kiệm hiện tại, hoặc có kế hoạch tài chính lớn trong tương lai gần.

Các bài viết liên quan: 

• Cách lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng hiệu quả 2025

• 11 Nguyên tắc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả nhất 2025

Cách tiết kiệm tiền hiệu quả đòi hỏi sự kiên trì và kỷ luật, nhưng những thói quen tốt này sẽ mang lại lợi ích lâu dài. Hãy bắt đầu từ hôm nay với những phương pháp đơn giản nhất, dần dần xây dựng thành hệ thống quản lý tài chính cá nhân hoàn chỉnh. Theo dõi OPES để khám phá nhiều thông tin hữu ích cho túi tiền của bạn.