Delay máy bay là gì? Nguyên nhân, quy định và cách xử lý chuẩn

Delay máy bay là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều hành khách thường đặt ra khi gặp phải tình huống trễ chuyến bay. Trong thời đại hàng không phát triển mạnh mẽ như hiện nay, việc hiểu rõ về delay máy bay không chỉ giúp hành khách chuẩn bị tinh thần mà còn biết cách bảo vệ quyền lợi của mình. OPES sẽ cung cấp thông tin toàn diện về vấn đề này để bạn có những kiến thức cần thiết khi đi máy bay.

1. Delay máy bay là gì? Định nghĩa và các trường hợp thường gặp

Delay máy bay là gì? Theo định nghĩa chính thức, delay máy bay là tình trạng chuyến bay bị hoãn hoặc khởi hành muộn hơn so với giờ dự kiến ban đầu của hãng hàng không. Thời gian trễ có thể dao động từ vài phút đến vài giờ, thậm chí kéo dài cả ngày trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.

Theo quy định hiện hành của ngành hàng không Việt Nam, chuyến bay được coi là bị delay khi thời gian khởi hành thực tế trễ hơn 15 phút so với giờ dự kiến trên lịch bay căn cứ. Điều này có nghĩa là nếu chuyến bay của bạn dự kiến cất cánh lúc 10:00 sáng nhưng thực tế mới khởi hành sau 10:15 sáng, thì chuyến bay đã bị coi là delay.

Delay máy bay là tình trạng chuyến bay bị hoãn lại hoặc khởi hành muộn hơn so với thời gian dự kiến ban đầu

Máy bay bị delay có thể xảy ra ở nhiều giai đoạn khác nhau trong hành trình. Có thể là trước khi hành khách lên máy bay, trong quá trình chờ đợi tại sân bay, hoặc thậm chí sau khi đã hoàn tất thủ tục check-in. Tình trạng này thường được các hãng hàng không thông báo trước cho khách hàng qua tin nhắn, email hoặc thông báo tại sân bay.

2. Tại sao máy bay bị delay?

Để hiểu rõ hơn về delay máy bay, chúng ta cần tìm hiểu các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Các yếu tố gây ra máy bay bị delay có thể được chia thành hai nhóm chính: nguyên nhân kỹ thuật và các yếu tố bên ngoài.

2.1. Sự cố kỹ thuật và bảo trì máy bay

Các vấn đề kỹ thuật của máy bay cũng là nguyên nhân quan trọng gây ra delay máy bay. Điều này bao gồm sự cố động cơ, trục trặc hệ thống điện tử, vấn đề với thiết bị an toàn, hoặc cần thiết phải thực hiện bảo trì đột xuất. Mặc dù có thể gây bất tiện, nhưng việc kiểm tra và sửa chữa kỹ lưỡng là cần thiết để đảm bảo an toàn bay.

2.2. Nguyên nhân từ thời tiết

Thời tiết xấu là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến máy bay delay. Các điều kiện thời tiết bất lợi bao gồm bão lớn, sương mù dày đặc, mưa lớn kéo dài, gió mạnh vượt quá ngưỡng an toàn, và các hiện tượng thời tiết cực đoan khác. Khi gặp phải những tình huống này, các hãng hàng không buộc phải hoãn chuyến bay để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách và phi hành đoàn.

Điều kiện thời tiết bất lợi là nguyên nhân không thể tránh khỏi khiến máy bay bị delay

>>> Xem thêm: Vé khứ hồi là gì? Hướng dẫn chi tiết và kinh nghiệm đặt vé 2025

2.3. Tắc nghẽn tại sân bay và không lưu

Tình trạng quá tải tại các sân bay lớn, đặc biệt trong mùa cao điểm du lịch, thường dẫn đến delay máy bay. Khi lượng chuyến bay vượt quá khả năng xử lý của sân bay, các chuyến bay sẽ phải chờ đợi lượt cất cánh hoặc hạ cánh. Bên cạnh đó, vấn đề kiểm soát không lưu và sắp xếp luồng bay cũng có thể gây ra sự chậm trễ.

2.4. Các yếu tố con người và thủ tục

Các vấn đề liên quan đến phi hành đoàn như thiếu nhân sự, thay đổi lịch trình làm việc, hoặc sự cố y tế của thành viên phi hành đoàn cũng có thể khiến máy bay bị delay. Ngoài ra, thủ tục kiểm tra an ninh nghiêm ngặt, vấn đề hải quan, và các quy trình kiểm soát xuất nhập cảnh cũng có thể làm kéo dài thời gian chờ đợi.

3. Ảnh hưởng của delay máy bay đến hành khách

Delay máy bay không chỉ là một sự bất tiện đơn thuần mà còn có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực nghiêm trọng đến hành khách.

• Gián đoạn lịch trình và kế hoạch cá nhân

Tác động trực tiếp nhất của máy bay delay là làm đảo lộn hoàn toàn lịch trình đã được sắp xếp sẵn. Hành khách có thể bị trễ các cuộc họp quan trọng, lỡ hẹn kinh doanh, hoặc không thể tham gia các sự kiện đã lên kế hoạch từ trước. 

• Tăng chi phí không mong muốn

Khi gặp phải tình huống delay máy bay, hành khách thường phải chịu thêm các khoản chi phí phát sinh. Điều này bao gồm tiền ăn uống trong thời gian chờ đợi tại sân bay, chi phí lưu trú qua đêm nếu delay kéo dài, phí thay đổi vé máy bay nối chuyến, và các chi phí giao thông bổ sung. 

• Tác động tâm lý và sức khỏe

Máy bay bị delay thường gây ra căng thẳng, mệt mỏi và lo lắng cho hành khách. Việc phải chờ đợi trong thời gian dài tại sân bay, không chắc chắn về thời gian khởi hành, và lo lắng về các kế hoạch bị ảnh hưởng có thể tạo ra áp lực tâm lý đáng kể. 

Stress và mệt mỏi là những tác động tâm lý phổ biến khi máy bay delay

• Ảnh hưởng đến chuyến bay nối chuyến

Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của delay máy bay là việc bỏ lỡ các chuyến bay nối chuyến. Điều này đặc biệt có vấn đề đối với những hành trình dài cần phải quá cảnh tại nhiều sân bay. Khi chuyến bay đầu bị delay, hành khách có thể phải đặt lại vé, chờ đợi chuyến bay tiếp theo, hoặc thậm chí thay đổi toàn bộ lộ trình di chuyển.

4. Quy định pháp lý về delay máy bay tại Việt Nam

Theo Thông tư 19/2023/TT-BGTVT (sửa đổi, bổ sung Thông tư 81/2014/TT-BGTVT), delay máy bay được định nghĩa chính thức là tình trạng chuyến bay có thời gian khởi hành thực tế muộn trên 15 phút so với thời gian khởi hành dự kiến theo kế hoạch trong lịch bay căn cứ. Đây là văn bản pháp quy quan trọng nhất điều chỉnh các vấn đề liên quan đến máy bay bị delay tại Việt Nam.

4.1. Nghĩa vụ của hãng hàng không

Khi xảy ra delay máy bay do lỗi từ phía hãng hàng không, các doanh nghiệp vận chuyển hàng không có nghĩa vụ thực hiện một số trách nhiệm bắt buộc. Trước tiên, họ phải cung cấp thông tin chi tiết và rõ ràng về nguyên nhân gây ra sự delay ngay sau khi có thông báo về tình huống. 

Đồng thời, hãng hàng không cũng phải đưa ra các phương án giải pháp thay thế như hoàn tiền vé, thay đổi chuyến bay hoặc các biện pháp hỗ trợ khác để hành khách có thể lựa chọn cách xử lý phù hợp nhất.

4.2. Mức độ hỗ trợ theo thời gian delay

Quy định pháp luật hiện hành chia các mức độ hỗ trợ dựa trên thời gian delay máy bay cụ thể. Đối với chuyến bay bị hoãn từ 2 tiếng trở lên, hãng hàng không có nghĩa vụ chuyển đổi hành trình phù hợp hoặc đổi chuyến bay khác để hỗ trợ hành khách đến điểm đích, đồng thời miễn trừ các điều kiện hạn chế về chuyển đổi và phụ thu nếu có.

Khi máy bay delay từ 5 tiếng trở lên, nếu hành khách không muốn chờ đợi mà yêu cầu hoàn tiền vé, hãng hàng không phải hoàn trả toàn bộ hoặc trả tiền phần vé chưa sử dụng tại sân bay hoặc tại các chi nhánh, văn phòng đại diện, đại lý bán vé do hãng chỉ định.

Hành khách có quyền được cung cấp thông tin chi tiết và rõ ràng về lý do gây ra sự chậm trễ

4.3. Quyền được bồi thường

Đối với các trường hợp delay máy bay kéo dài và gây thiệt hại đáng kể, hành khách có quyền yêu cầu bồi thường ứng trước không hoàn lại theo quy định. Mức bồi thường cụ thể sẽ được tính toán dựa trên thời gian delay, khoảng cách chặng bay, và các quy định cụ thể của từng hãng hàng không.

5. Hành khách cần làm gì khi bị delay máy bay?

Khi gặp phải tình huống delay máy bay, việc xử lý đúng cách sẽ giúp hành khách tối thiểu hóa những bất tiện và bảo vệ được quyền lợi của mình. Dưới đây là những bước cần thực hiện một cách có hệ thống và hiệu quả.

5.1. Giữ bình tĩnh và thu thập thông tin

Điều đầu tiên và quan trọng nhất khi biết tin máy bay bị delay là giữ bình tĩnh và tránh hoảng loạn. Hành khách nên nhanh chóng liên hệ với quầy thông tin của hãng hàng không hoặc kiểm tra thông tin cập nhật trên ứng dụng di động, website chính thức để nắm rõ tình hình delay máy bay và dự kiến thời gian khởi hành mới.

Đồng thời, hành khách cần lưu giữ tất cả các giấy tờ liên quan như vé máy bay, thẻ lên máy bay, hóa đơn các chi phí phát sinh và ghi chép lại thông tin về thời gian delay, nguyên nhân được thông báo. Những thông tin này sẽ rất hữu ích trong việc yêu cầu hỗ trợ hoặc bồi thường sau này.

Hành khách nên liên hệ trực tiếp với quầy thông tin của hãng hàng không tại sân bay hoặc qua đường dây nóng

5.2. Xem xét các phương án thay thế

Khi delay máy bay kéo dài, hành khách nên tích cực tìm hiểu và cân nhắc các phương án thay thế. Điều này có thể bao gồm việc chuyển sang chuyến bay khác của cùng hãng hoặc hãng hàng không khác, thay đổi lộ trình di chuyển, hoặc yêu cầu hoàn tiền vé nếu không thể chờ đợi thêm.

Hành khách cũng nên linh hoạt điều chỉnh kế hoạch cá nhân, thông báo cho những người liên quan về tình huống máy bay delay, và sắp xếp lại các cuộc hẹn hoặc hoạt động đã lên kế hoạch để giảm thiểu tác động tiêu cực.

5.3. Yêu cầu hỗ trợ và dịch vụ

Theo quy định pháp luật, khi delay máy bay đạt đến các mức thời gian nhất định, hành khách có quyền được hãng hàng không hỗ trợ các chi phí ăn uống, nghỉ ngơi tại sân bay. Hành khách nên chủ động yêu cầu những hỗ trợ này và giữ lại các hóa đơn, chứng từ để làm căn cứ thanh toán.

Nếu delay kéo dài qua đêm, hành khách có thể yêu cầu hãng hàng không hỗ trợ chỗ ở hoặc chi phí khách sạn theo quy định. Việc hiểu rõ các quyền lợi này sẽ giúp hành khách được hỗ trợ tốt nhất trong hoàn cảnh khó khăn.

5.4. Làm thủ tục yêu cầu bồi thường

Đối với những trường hợp delay máy bay gây thiệt hại đáng kể, hành khách nên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để yêu cầu bồi thường theo quy định. Điều này bao gồm việc lưu giữ tất cả các giấy tờ liên quan, ghi chép chi tiết về thiệt hại phát sinh, và làm đơn yêu cầu bồi thường theo đúng thủ tục quy định của hãng hàng không.

6. Mẹo giúp bạn tránh tình trạng delay máy bay

Mặc dù không thể hoàn toàn tránh khỏi delay máy bay, nhưng hành khách có thể áp dụng một số mẹo thông minh để giảm thiểu khả năng gặp phải tình huống này và chuẩn bị tốt hơn cho hành trình của mình.

6.1. Lựa chọn thời gian bay phù hợp

Một trong những cách hiệu quả nhất để tránh máy bay delay là chọn thời gian bay hợp lý. Các chuyến bay khởi hành vào buổi sáng sớm thường có tỷ lệ delay thấp hơn so với những chuyến bay vào buổi chiều tối. Điều này là do vào buổi sáng, máy bay thường đã được chuẩn bị sẵn sàng qua đêm và ít bị ảnh hưởng bởi sự tích lũy của các delay từ những chuyến bay trước đó.

Hành khách cũng nên tránh bay vào những dịp cao điểm như lễ tết, kỳ nghỉ lớn, hoặc mùa du lịch đông đúc khi lưu lượng hành khách và áp lực lên hệ thống hàng không tăng cao, dẫn đến khả năng delay máy bay nhiều hơn.

Những thời điểm cao điểm như lễ, tết, hoặc mùa du lịch thường có mật độ chuyến bay dày đặc

6.2. Ưu tiên chuyến bay thẳng

Khi có thể lựa chọn, hành khách nên ưu tiên đặt vé cho các chuyến bay thẳng thay vì những chuyến bay có quá cảnh. Mỗi lần quá cảnh đều tăng thêm nguy cơ máy bay bị delay do nhiều yếu tố khác nhau như thời gian chuyển tiếp, sự phối hợp giữa các sân bay, và khả năng delay tích lũy từ chuyến bay trước.

6.3. Theo dõi thông tin chuyến bay thường xuyên

Hành khách nên chủ động cập nhật thông tin về chuyến bay thông qua nhiều kênh khác nhau như website, ứng dụng di động của hãng hàng không, email, và tin nhắn. Bên cạnh đó, hành khách cũng nên nghiên cứu thông tin về tình hình thời tiết tại điểm đi và điểm đến, tình trạng hoạt động của sân bay để có thể dự đoán và chuẩn bị cho khả năng xảy ra delay.

6.4. Chuẩn bị kế hoạch dự phòng

Hành khách thông minh luôn chuẩn bị sẵn kế hoạch dự phòng cho trường hợp máy bay delay. Điều này bao gồm việc tìm hiểu trước về các chuyến bay thay thế cùng tuyến, mang theo đủ tiền mặt và tài liệu cần thiết để xử lý các tình huống bất ngờ, và sắp xếp lịch trình có tính linh hoạt để có thể điều chỉnh khi cần thiết.

>>> Xem thêm: Quy định về trễ chuyến bay: Quyền lợi và bồi thường 2025

7. Câu hỏi thường gặp về delay máy bay

Dưới đây là những thắc mắc phổ biến nhất mà hành khách thường đặt ra khi gặp phải tình huống delay máy bay, cùng với những giải đáp chi tiết và hữu ích.

7.1. Delay bao lâu thì được bồi thường?

Theo quy định hiện hành tại Việt Nam, hành khách sẽ được hỗ trợ và bồi thường tùy thuộc vào thời gian delay máy bay cụ thể. Khi máy bay delay từ 2 tiếng trở lên, hãng hàng không có nghĩa vụ hỗ trợ chuyển đổi chuyến bay hoặc hành trình thay thế. Đối với delay từ 5 tiếng trở lên, hành khách có quyền yêu cầu hoàn tiền vé hoặc được bồi thường theo quy định. Mức bồi thường cụ thể sẽ phụ thuộc vào từng hãng hàng không và tính chất của sự delay.

7.2. Hành khách có quyền từ chối chuyến bay bị delay không?

Hành khách hoàn toàn có quyền từ chối tiếp tục chuyến bay khi gặp phải tình huống delay máy bay kéo dài. Trong trường hợp này, họ có thể yêu cầu hoàn tiền vé, chuyển đổi sang chuyến bay khác, hoặc thay đổi lịch trình theo nguyện vọng. 

Tuy nhiên, việc này cần được thực hiện theo đúng thủ tục quy định của hãng hàng không và có thể phát sinh một số chi phí bổ sung tùy thuộc vào loại vé và điều kiện đặt vé ban đầu.

Hành khách có quyền từ chối chờ đợi và yêu cầu hoàn tiền vé hoặc chuyển sang chuyến bay khác khi thời gian delay kéo dài

7.3. Làm sao để nhận hỗ trợ nhanh nhất khi delay?

Để nhận được hỗ trợ nhanh chóng khi máy bay bị delay, hành khách nên chủ động liên hệ trực tiếp với quầy dịch vụ khách hàng của hãng hàng không tại sân bay. Đồng thời, việc sử dụng ứng dụng di động hoặc website của hãng để thực hiện các yêu cầu trực tuyến cũng thường nhanh hơn so với chờ đợi tại quầy. Hành khách cũng nên chuẩn bị sẵn tất cả các giấy tờ cần thiết và thông tin chuyến bay để tăng tốc quá trình xử lý.

7.4. Hãng hàng không nào thường xuyên bị delay?

Thực tế cho thấy tất cả các hãng hàng không đều có thể gặp phải tình huống delay máy bay do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan khác nhau. Thay vì tập trung vào việc tránh một hãng cụ thể, hành khách nên tìm hiểu về uy tín, chính sách hỗ trợ khách hàng, và tỷ lệ đúng giờ của các hãng để đưa ra lựa chọn phù hợp. Các hãng hàng không uy tín thường có chính sách hỗ trợ tốt hơn khi xảy ra delay.

7.5. Có nên mua bảo hiểm trễ chuyến bay không?

Việc mua bảo hiểm trễ chuyến bay là một quyết định thông minh, đặc biệt đối với những hành trình quan trọng hoặc có giá trị cao. Bảo hiểm này sẽ giúp hành khách được bồi thường tài chính khi gặp phải delay máy bay, bù đắp một phần thiệt hại về kinh tế và tinh thần. Tuy nhiên, hành khách cần đọc kỹ điều khoản bảo hiểm để hiểu rõ phạm vi bảo hiểm và các trường hợp được bồi thường.

8. Hạn chế rủi ro với O•FLIGHT - Bảo hiểm trễ chuyến bay

Hiểu được những khó khăn và thiệt hại mà delay máy bay có thể gây ra cho hành khách, OPES đã phát triển sản phẩm O•FLIGHT - bảo hiểm trễ chuyến bay nhằm mang lại sự an tâm và bảo vệ tài chính cho mọi hành trình.

Sản phẩm O•FLIGHT của OPES mang đến nhiều lợi ích vượt trội với hành trình đơn giản để nhận bồi thường qua hình thức thanh toán tương ứng ngay khi máy bay delay xảy ra. Phí bảo hiểm được cá nhân hóa linh hoạt theo từng chuyến bay với mức giá khởi điểm chỉ từ 10.000đ, phù hợp với mọi đối tượng hành khách.

O•FLIGHT hỗ trợ đa dạng hãng bay và tuyến đường bay, sân bay nội địa, đảm bảo hành khách có thể mua bảo hiểm cho hầu hết các chuyến bay trong nước. Đặc biệt, chứng nhận bảo hiểm được cấp online hoàn toàn, không lo hư hỏng và có thể kiểm tra mọi lúc mọi nơi, mang lại sự tiện lợi tối đa cho người sử dụng.

Để tìm hiểu thêm thông tin về sản phẩm O•FLIGHT hoặc mua bảo hiểm trễ chuyến bay, hành khách có thể truy cập website OPES https://opes.com.vn/ hoặc liên hệ hotline 1800 558 855 để được tư vấn chi tiết.

Các bài viết liên quan: 

• Danh sách những sân bay quốc tế ở Việt Nam mới nhất 2025

• Những thứ không được mang lên máy bay quốc tế 2025

Delay máy bay là gì? Qua bài viết này, OPES hy vọng đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện và chi tiết về vấn đề delay máy bay. OPES cam kết đồng hành cùng hành khách trong mọi hành trình với các sản phẩm bảo hiểm chất lượng như O•FLIGHT. Để được tư vấn chi tiết về các giải pháp bảo hiểm phù hợp, hãy liên hệ với OPES qua hotline 1800 558 855 hoặc truy cập website chính thức để nhận được hỗ trợ tốt nhất.