Đóng bảo hiểm full lương là gì? Các quy định mới nhất 2025

Đóng bảo hiểm full lương là gì? Cùng OPES tìm hiểu chi tiết về quy định đóng bảo hiểm xã hội, các lợi ích và những ảnh hưởng quan trọng đến quyền lợi của người lao động trong năm 2025. Việc hiểu rõ các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động.

1. Đóng bảo hiểm full lương là gì?

Đóng bảo hiểm full lương là việc doanh nghiệp thực hiện đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) dựa trên toàn bộ mức lương thực tế mà người lao động nhận được hàng tháng, bao gồm cả lương cơ bản và các khoản phụ cấp, trợ cấp khác theo quy định.

Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét ví dụ cụ thể: Nếu một người lao động có mức lương thực nhận hàng tháng là 15 triệu đồng, khi áp dụng chế độ đóng bảo hiểm full lương, doanh nghiệp sẽ kê khai đóng BHXH dựa trên toàn bộ 15 triệu đồng này. Với tổng mức đóng BHXH hiện nay là 32% (người lao động đóng 10,5% và doanh nghiệp đóng 21,5%), số tiền BHXH được đóng mỗi tháng sẽ là: 32% × 15 triệu đồng = 4,8 triệu đồng.

Thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp thường chia nhỏ thu nhập của người lao động thành lương cơ bản (thấp hơn nhiều so với lương thực nhận) và các khoản phụ cấp, từ đó chỉ đóng BHXH dựa trên mức lương cơ bản. Điều này làm giảm đáng kể quyền lợi của người lao động khi hưởng các chế độ BHXH.

Đóng bảo hiểm xã hội full lương là gì?

2. Những lợi ích nhận được khi đóng bảo hiểm xã hội full lương

Theo Luật BHXH, hầu hết các khoản trợ cấp và lương hưu đều được tính toán dựa trên mức tiền lương đóng BHXH hàng tháng. Vì vậy, việc đóng bảo hiểm full lương mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người lao động:

• Tăng mức hưởng trợ cấp ốm đau: Mức trợ cấp ốm đau được tính bằng 75% × mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc. Với mức lương đóng BHXH cao hơn, người lao động sẽ nhận được trợ cấp ốm đau cao hơn.

• Tăng mức hưởng chế độ thai sản: Trợ cấp thai sản được tính bằng 100% × mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng trước khi nghỉ thai sản. Khi đóng BHXH full lương, người lao động sẽ nhận được trợ cấp thai sản cao hơn đáng kể.

• Tăng mức lương hưu: Lương hưu được tính dựa trên tỷ lệ hưởng nhân với bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Nếu người lao động đóng BHXH full lương trong suốt quá trình làm việc, mức lương hưu nhận được khi về già sẽ cao hơn nhiều.

• Tăng mức trợ cấp BHXH một lần: Mức hưởng BHXH một lần được tính theo công thức:

  • 1,5 × mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm × thời gian đóng bảo hiểm trước 2014; cộng với

  • 2 × bình quân mức tiền lương/thu nhập tháng đóng bảo hiểm × thời gian đóng bảo hiểm từ 2014.

Việc đóng BHXH full lương còn giúp người lao động có sự bảo đảm tài chính tốt hơn khi gặp rủi ro về sức khỏe, đảm bảo ổn định cuộc sống khi về già, và bảo vệ bản thân trước các tình huống không lường trước được như tai nạn lao động hoặc thất nghiệp.

>>> Xem thêm: Có nên tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc không?

3. Các quy định cần biết về đóng bảo hiểm full lương

Để đảm bảo quyền lợi của mình, người lao động cần nắm rõ các quy định liên quan đến việc đóng bảo hiểm full lương. Dưới đây là những thông tin quan trọng mà bạn cần biết:

3.1. Những trường hợp không được đóng BHXH full lương

Không phải đối tượng nào cũng được hưởng chế độ đóng bảo hiểm full lương. Có 3 trường hợp người lao động không được đóng BHXH full lương:

• Người lao động hưởng chế độ lương của nhà nước: Theo khoản 1 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động hưởng chế độ lương do Nhà nước quy định sẽ đóng BHXH hàng tháng theo mức lương ngạch, bậc, quân hàm và phụ cấp (nếu có). Đồng thời, người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn có mức đóng BHXH theo mức lương cơ sở.

• Người lao động hưởng chế độ lương do doanh nghiệp quy định: Theo khoản 2 Điều 89 Luật BHXH 2014, đối với người lao động hưởng chế độ lương do người sử dụng lao động quyết định, mức đóng BHXH bằng mức lương và phụ cấp theo quy định của Luật Lao động.

• Người có mức lương cao hơn 20 lần lương cơ sở: Theo khoản 3 Điều 89 Luật BHXH 2014, người lao động có mức lương cao hơn 20 lần lương cơ sở chỉ được đóng BHXH ở mức tối đa 20 lần lương cơ sở. Từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng, do đó mức đóng BHXH tối đa là 20 × 2.340.000 = 46.800.000 đồng/tháng.

Các trường hợp không được đóng BHXH full lương theo quy định

3.2. Những khoản thu nhập không được tính đóng BHXH

Mặc dù đóng bảo hiểm full lương được tính trên toàn bộ mức lương thực tế, nhưng theo quy định tại khoản 26 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, một số khoản tiền không được tính vào mức lương đóng BHXH, bao gồm:

• Tiền thưởng theo quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động

• Tiền thưởng sáng kiến

• Tiền ăn giữa ca

• Các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, nhà ở

• Hỗ trợ nuôi con, giữ trẻ

• Trợ cấp khi có thân nhân qua đời, có người thân kết hôn, sinh nhật

• Trợ cấp hoàn cảnh khó khăn do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

• Các khoản trợ cấp khác được ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động

3.3. Mức đóng BHXH mới nhất 2025

Theo Luật Bảo hiểm xã hội, Nghị định 58/2020/NĐ-CP và Quyết định 595/QĐ-BHXH, mức đóng BHXH năm 2025 được quy định cụ thể như sau:

Mức đóng BHXH bắt buộc 2025:

• Đối với người lao động Việt Nam (tổng 32%):

  • Người lao động đóng 10,5% (gồm: 8% quỹ hưu trí và tử tuất, 1% bảo hiểm thất nghiệp, 1,5% bảo hiểm y tế)

  • Người sử dụng lao động đóng 21,5% (gồm: 14% quỹ hưu trí và tử tuất, 3% ốm đau và thai sản, 0,5% tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, 1% bảo hiểm thất nghiệp, 3% bảo hiểm y tế)

• Đối với người lao động nước ngoài (tổng 30%):

  • Người lao động đóng 9,5%

  • Người sử dụng lao động đóng 20,5%

Mức đóng BHXH tự nguyện 2025:

• Người lao động đóng 22% thu nhập hàng tháng

• Mức đóng tối thiểu: 22% × mức chuẩn hộ nghèo nông thôn (1.500.000 đồng) = 330.000 đồng/tháng

• Mức đóng tối đa: 22% × (20 × lương cơ sở 2.340.000 đồng) = 10.296.000 đồng/tháng

>>> Xem thêm: Hướng dẫn đăng ký và sử dụng dịch vụ công BHXH trực tuyến

4. Cách kiểm tra doanh nghiệp có đóng BHXH full lương cho người lao động không?

Để bảo vệ quyền lợi của mình, người lao động cần biết cách kiểm tra xem doanh nghiệp có đang đóng bảo hiểm full lương cho mình hay không. Dưới đây là những phương pháp kiểm tra hiệu quả:

4.1. Tra cứu quá trình tham gia BHXH trên cổng thông tin điện tử

Người lao động có thể tra cứu mức lương đóng BHXH thông qua Cổng thông tin điện tử của BHXH Việt Nam theo các bước sau:

• Truy cập trang web Cổng thông tin điện tử - Bảo hiểm Xã Hội Việt Nam

• Nhập đầy đủ thông tin cá nhân theo yêu cầu của hệ thống

• Nhấn "Tra cứu" để xem thông tin chi tiết về mức lương đóng BHXH

• Kiểm tra và đối chiếu mức lương đóng BHXH với mức lương thực tế nhận được

Sau khi tra cứu, bạn có thể so sánh mức lương đóng BHXH với mức lương thực tế ghi trong hợp đồng lao động hoặc phiếu lương hàng tháng để xác định doanh nghiệp có đang đóng BHXH full lương cho bạn hay không.

Cách tra cứu quá trình tham gia BHXH trên cổng thông tin điện tử - Bảo hiểm Xã Hội Việt Nam

4.2. Tra cứu quá trình tham gia BHXH trên ứng dụng VssID

Ứng dụng VssID là một công cụ tiện lợi giúp người lao động theo dõi quá trình tham gia BHXH của mình. Để kiểm tra mức lương đóng BHXH qua ứng dụng này, bạn cần thực hiện theo các bước sau:

• Đăng nhập vào tài khoản VssID của bạn

• Chọn mục "Quá trình tham gia" trong menu chính

• Chọn biểu tượng hình con mắt bên cạnh thông tin BHXH để xem chi tiết

• Kiểm tra mức lương đóng BHXH và so sánh với lương thực tế

Việc kiểm tra thường xuyên mức lương đóng BHXH không chỉ giúp bạn đảm bảo quyền lợi của mình mà còn giúp phát hiện kịp thời những sai sót trong quá trình đóng BHXH của doanh nghiệp.

Cách tra cứu quá trình tham gia BHXH trên ứng dụng VssID

>>> Xem thêm: Bảo hiểm xã hội 3 năm được bao nhiêu tiền khi rút một lần?

5. Hệ lụy khi không đóng BHXH theo lương thực tế

Việc không đóng bảo hiểm full lương gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho cả người lao động và doanh nghiệp:

Đối với người lao động:

• Giảm quyền lợi khi hưởng các chế độ BHXH: Khi mức lương đóng BHXH thấp hơn lương thực tế, các khoản trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động và lương hưu sẽ bị giảm tương ứng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người lao động khi nghỉ việc hoặc gặp rủi ro về sức khỏe.

• Khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp: Khi xảy ra tranh chấp lao động, cơ quan chức năng thường căn cứ vào mức lương ghi trong hợp đồng để giải quyết. Nếu mức lương này thấp hơn lương thực tế, người lao động sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc chứng minh và bảo vệ quyền lợi của mình.

• Thiệt thòi khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu: Lương hưu và các khoản trợ cấp khi nghỉ việc được tính dựa trên mức lương đóng BHXH. Nếu mức lương đóng BHXH thấp, người lao động sẽ nhận được khoản lương hưu và trợ cấp thấp hơn so với mức đáng lẽ được hưởng.

Đối với doanh nghiệp:

• Nguy cơ bị xử phạt hành chính: Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp có hành vi đóng BHXH không đúng mức quy định có thể bị phạt từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc tại thời điểm lập biên bản vi phạm, tối đa không quá 75 triệu đồng.

• Bị truy thu và tính lãi chậm nộp: Ngoài việc bị xử phạt, doanh nghiệp còn phải nộp đủ số tiền BHXH thiếu và khoản lãi chậm nộp theo quy định của pháp luật.

• Ảnh hưởng đến uy tín và quan hệ lao động: Việc không đóng BHXH đúng mức có thể làm mất niềm tin của người lao động, ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp và gây khó khăn trong việc tuyển dụng, giữ chân nhân viên giỏi.

>>> Xem thêm: Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? Cách tính và rút bảo hiểm xã hội 1 lần

6. Người lao động cần làm gì để bảo vệ quyền lợi?

Để đảm bảo được hưởng đầy đủ quyền lợi từ việc đóng bảo hiểm full lương, người lao động cần thực hiện các biện pháp sau:

• Giữ gìn và theo dõi sổ BHXH: Luôn giữ cẩn thận sổ BHXH và thường xuyên kiểm tra thông tin về quá trình đóng BHXH của mình. Điều này đặc biệt quan trọng khi bạn chuyển đổi công việc hoặc cần chốt sổ BHXH với bộ phận nhân sự.

• Kiểm tra mức lương đóng BHXH: Định kỳ tra cứu thông tin trên cổng thông tin điện tử của bảo hiểm xã hội Việt Nam hoặc ứng dụng VssID để xem mức lương mà doanh nghiệp đang đóng BHXH cho bạn, sau đó đối chiếu với mức lương thực tế.

• Lưu trữ hợp đồng lao động và phiếu lương: Giữ lại tất cả các hợp đồng lao động và phiếu lương để làm bằng chứng về mức lương thực tế bạn nhận được.

• Tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết: Nếu phát hiện doanh nghiệp không đóng BHXH theo lương thực tế, bạn có thể liên hệ với phòng nhân sự, công đoàn cơ sở hoặc cơ quan BHXH để được hỗ trợ giải quyết.

• Chọn doanh nghiệp uy tín: Khi tìm kiếm việc làm, nên ưu tiên các doanh nghiệp có uy tín, hoạt động ổn định, chuyên nghiệp và có chính sách đãi ngộ nhân viên tốt, trong đó có việc đóng BHXH full lương cho người lao động.

Người lao động cần thực hiện các biện pháp để đảm bảo quyền lợi khi đóng BHXH

7. Câu hỏi thường gặp về đóng BHXH full lương

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về việc đóng bảo hiểm full lương mà người lao động thường thắc mắc. Việc hiểu rõ những vấn đề này sẽ giúp bạn nắm vững quyền lợi của mình và có thể đưa ra những quyết định đúng đắn liên quan đến bảo hiểm xã hội.

7.1. Công ty chỉ đóng BHXH theo lương cơ bản có vi phạm không?

Theo quy định hiện hành, việc công ty chỉ đóng BHXH theo lương cơ bản (thấp hơn lương thực tế) có thể cấu thành vi phạm pháp luật. Điều 89 Luật BHXH 2014 quy định rõ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của người lao động bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Tuy nhiên, vẫn có một số khoản thu nhập được loại trừ khi tính đóng BHXH như thưởng, tiền ăn giữa ca, các khoản hỗ trợ đi lại, điện thoại. Nếu doanh nghiệp cố tình kê khai mức lương đóng BHXH thấp hơn thực tế, họ có thể bị xử phạt và truy thu theo quy định của pháp luật.

7.2. Có thể yêu cầu công ty đóng BHXH full lương không?

Người lao động hoàn toàn có quyền thỏa thuận với người sử dụng lao động về mức lương ghi trong hợp đồng và mức lương làm căn cứ đóng BHXH. Nếu phát hiện công ty không đóng BHXH đúng quy định, bạn có thể yêu cầu công ty thực hiện đúng nghĩa vụ hoặc khiếu nại lên cơ quan BHXH hoặc cơ quan lao động có thẩm quyền để được bảo vệ quyền lợi.

7.3. Đóng BHXH full lương có bắt buộc không?

Theo quy định hiện hành, việc đóng bảo hiểm full lương chưa được áp dụng bắt buộc cho tất cả doanh nghiệp. Tuy nhiên, Dự thảo sửa đổi Luật BHXH hiện đang xem xét phương án yêu cầu doanh nghiệp đóng BHXH dựa trên toàn bộ mức lương thực tế của người lao động. Nếu phương án này được thông qua, việc đóng BHXH full lương sẽ trở thành bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp.

Hiện nay, việc đóng BHXH full lương chủ yếu được thực hiện dựa trên thỏa thuận giữa người lao động và doanh nghiệp, hoặc tại các doanh nghiệp có chính sách đãi ngộ tốt, muốn thu hút và giữ chân nhân tài.

Các bài viết liên quan: 

• Người lao động đóng bảo hiểm xã hội bao lâu thì được rút 1 lần

• [Giải đáp] Người lao động thử việc có đóng bảo hiểm không?

Người lao động cần chủ động tìm hiểu và nắm rõ các quy định về đóng bảo hiểm full lương để bảo vệ quyền lợi của mình. Đồng thời, doanh nghiệp cũng nên cân nhắc việc thực hiện đóng BHXH đúng quy định, không chỉ để tránh các rủi ro về pháp lý mà còn để xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, thu hút và giữ chân người lao động giỏi. OPES hy vọng những thông tin trên có thể giúp cả người lao động và doanh nghiệp hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo quy định pháp luật hiện hành.